Maria Dermoût

Maria Dermoût, eigenlijk Helena Anthonia Maria Elisabeth Dermoût-Ingerman (Pekalongan, Java, 15 juni 1888 – 's Gravenhage, 27 juni 1962) was een Nederlands-Indische schrijfster.

De familie Ingerman was al vier geslachten lang op Java gevestigd, en er zijn (onbewezen) geruchten geweest dat Maria enig Indisch bloed in zich had, "maar wat doet dat ertoe" schreef ze eens in een brief. In haar tijd werd gemengdbloedigheid bepaald niet positief opgevat.

Enkele maanden nadat Maria Ingerman in de Midden-Javaanse kustplaats Pekalongan was geboren, overleed haar moeder, die zij dus nooit heeft gekend. Tot 1900 verbleef zij in het toenmalige Nederlands-Indië, met twee onderbrekingen (1890 en 1894) voor een kort verblijf in Nederland.
Van 1900 tot 1905 was zij weer in patria, ditmaal in de kost, om het gymnasium in Haarlem te volgen. Daar ontmoette zij de geoloog Aldert Brouwer, met wie zij haar leven lang bevriend zou blijven. In Nederlands-Indië kwam zij hem opnieuw tegen, en na de dood van haar man, in 1952, werd het contact hechter.
In 1906, terug in Indië, ontmoette zij de gepromoveerd jurist Isaac J. Dermoût, met wie zij in 1907 in het huwelijk trad. Beide echtelieden hadden een zwakke gezondheid. In 1906, dus op vrij late leeftijd, had Maria de mazelen gehad, later leed zij onder meer aan Indische spruw, een darmaandoening. Daardoor voelden beiden zich plezieriger in een vrij koel klimaat, maar Dermoût was landraat (rechter), hetgeen vele overplaatsingen met zich meebracht, vaak naar onplezieriger streken.
Van 1910 tot 1914 was Mr Dermoût op de Molukken geplaatst, en hoewel ook hier de omstandigheden Maria maar matig bevielen, heeft het verblijf er een onuitwisbare invloed gehad op haar en op haar schrijverschap. Vanaf 1908 had zij incidenteel enkele korte stukjes gepubliceerd, eerst in een Indisch, daarna in een Nederlands blad, maar later gepubliceerd werk van haar hand dateert ook reeds van die tijd.
In 1933 werd Mr Dermoût gepensioneerd en vertrok het gezin voorgoed naar Nederland. Maria was toen 45 jaar, en was vanaf haar 16e in Indië geweest, behoudens verloven in 1914—15 en 1926. Ook in Nederland heeft zij in vele plaatsen gewoond, en vanwege haar slechte gezondheid was zij een aantal malen in Zwitserland. In 1939 onderging zij een operatie. In april 1945 overleed haar zoon Hans in een Japans concentratiekamp; in 1952, een jaar na het verschijnen van haar eerste roman, verloor zij haar echtgenoot. In 1960 en 1962 volgden opnieuw operaties, in dat laatste jaar overleed Maria Dermoût, 74 jaar oud. Ze werd begraven in Noordwijk op de Algemene begraafplaats aan de Oude Zeeweg 32.
[Wikipedia]