Spis treści … 5

◦

SŁAWOMIR GAWLAS, Wstęp … 9

◦

1. SŁAWOMIR GAWLAS, Komercjalizacja jako mechanizm europeizacji peryferii na przykładzie Polski … 25

1.1. Aktualne problemy historii Europy … 25

1.2. Główne elementy powstawania społecznego modelu Zachodu i jego innowacyjnego potencjału … 29

1.3. Pośrednicząca rola niemieckiego władztwa terytorialnego … 44

1.4. Uwagi o podstawowych założeniach badawczych … 62

1.5. Początki monetaryzacji wymiany na ziemiach polskich … 72

1.6. Społeczne konsekwencje systemu renovatio monetae … 83

1.7. Funkcje modernizacyjne modelu gospodarczego kolonizacji niemieckiej … 94

◦

2. MARIAN DYGO, Wschód i Zachód: gospodarka Europy w XIV–XV wieku … 117

2.1. Wstęp … 117

2.2. Gospodarka Europy Zachodniej w XIV-XV wieku: kryzys — recesja — wzrost … 138

2.3. Gospodarka Europy Środkowo-Wschodniej w XIV-XV wieku … 161

2.4. Wschód i Zachód: stosunki gospodarcze w późnym średniowieczu … 174

2.5. Podsumowanie … 192

◦

3. ROMAN CZAJA, Strefa bałtycka w gospodarce europejskiej w XIII–XV wieku ze szczególnym uwzględnieniem Prus krzyżackich … 195

3.1. Zasięg terytorialny handlu pruskiego … 197

3.2. Struktura towarowa handlu pruskiego … 215

3.3. Handel dalekosiężny a kraj … 227

3.4. Kryzys gospodarki państwa zakonnego … 237

3.5. Podsumowanie … 243

◦

4. GRZEGORZ MYŚLIWSKI, Strefa sudecko-karpacka i Lwów. Miejsce Śląska, Małopolski i Rusi Czerwonej w gospodarce Europy Zachodniej (połowa XIII – początek XVI wieku) … 247

4.1. Pogranicze i peryferia wobec centrów — uwagi wstępne … 247

4.2. Wielkie osie handlu dalekosiężnego — szlaki … 252

4.3. Spoiwa centrum i peryferii — jarmarki … 262

4.4. Tranzyt na Zachód … 269

4.5. Import — odbiorcy — konsumpcja towarów z Zachodu … 281

4.6. Zasoby, produkty i wywóz … 288

4.7. Płatnicy, dłużnicy i wierzyciele — powiązania finansowe … 296

4.8. Cudzoziemcy i kariery … 307

4.9. Podsumowanie … 315

◦

5. KRZYSZTOF OŻÓG, Miejsce Polski w rozwoju intelektualnym Europy XIV–XV wieku … 321

5.1. Narodziny i rozwój uniwersytetów w Bolonii i Paryżu — europejskich centrów intelektualnych … 321

5.2. Kształtowanie się europejskiego centrum intelektualnego w Oxfordzie w XIII i XIV wieku … 334

5.3. Rozwój ruchu uniwersyteckiego w Europie w XIII wieku — powstanie pomniejszych środowisk intelektualnych … 339

5.4. Rozwój intelektualny Europy Środkowej i Środkowo–Wschodniej w XIV–XV wieku … 343

5.5. Udział Polski w rozwoju intelektualnym Europy do ukształtowania się środowiska uniwersyteckiego w Krakowie na początku XV wieku … 359

5.6. Kształtowanie się krakowskiego środowiska naukowego … 375

5.7. Europejski dorobek intelektualny środowiska uniwersyteckiego w Krakowie … 389

5.8. Załamanie się międzynarodowej pozycji krakowskiego środowiska intelektualnego w II ćwierci XVI wieku … 425

◦

SUMMARY:

Sławomir Gawlas, Introduction … 429

Sławomir Gawlas, Commercialization as an Europeanization mechanism of the periphery on the example of Poland … 441

Marian Dygo, The East and the West: European economy in the fourteenth–fifteenth centuries … 442

Roman Czaja, The Baltic zone in the European economy of the thirteenth–fifteenth centuries, with special focus on Teutonic Prussia … 444

Grzegorz Myśliwski, The Sudeten–Carpathian area. Position of Silesia, Little Poland and Western Ruthenia in the Western European economy (mid–thirteenth – early sixteenth century) … 446

Krzysztof Ożóg, Position of Poland in the intellectual development of fourteenth–fifteenth–century Europe … 447

◦

Wykaz ilustracji … 449

List of illustrations … 453